Tình yêu đầu tiên
Tôi thấy bông đào nở
Bừng cả mùa xuân sang
Trời đêm giao thừa lạnh
Oằn mình đất co ro.
Nguyện thắp hương cúng Phật
Tâm “Từ” khởi từ đây.
***
Tôi có hai người con gái với một con trai
Có âm chẵn và dương lẻ
Ngày cuối năm lúc nào cũng đau đáu viết gì
Cho các con và cho hy vọng
Cho tình yêu của người cha dành cho con có ngôn từ để thể hiện
Cho việc duy trì và truyền thừa
Thói quen và văn hóa ông cha
Nhưng tâm “từ” không chỉ là tình yêu
Của chàng trai hay cô gái mến nhau
Mà chỉ là cho đi yêu thương
Khi người mẹ nghe tiếng khóc con chào đời
Khi nghe bà ru những con trâu, con cò, cái ngủ đến tết mồng ba
Nhìn những tháng ngày cần cù như con trâu bố
Nếm những đêm hôm lặn lội như con cò mẹ
Nghe bóng ông còng theo chân cháu lon ton.
***
Tôi muốn biết làm sao dạy con yêu
Về tình yêu đầu tiên
Từ quả cau, miếng trầu, vôi trắng
Hiểu đại hùng tinh qua bức tranh Đông Hồ ông ba mươi.
Ròn như tiếng pháo nổ pháo nang từ đất
Chảy hoài như những dòng sông chở nước ra biển Đông
Để đất phù sa Sông Hồng bồi lên thêm bãi giữa
Gió mang hương nồng rượu nếp quê cúng giao thừa.
Đặt một cành đào để trừ quỷ
Bày một mâm ngũ quả cho đủ năm mầu
Học biết yêu màu xanh, tìm lịch sử màu vàng, sống chung với màu đỏ
Biết phân biệt màu trắng với màu đen
Chọn đúng và sai, hiểu được gieo hạt và hái trái
Yêu thương mà không luyến ái
Tâm “Từ”.
***
Tình yêu thời không tướng
Không có khởi nguồn cũng chẳng có kết thúc
Không có cố định cũng chẳng có chuyển động
Không có nội hàm cũng chẳng có bản sắc
Mà tình yêu
Chỉ có từ trải nghiệm
Từ cảm nhận khi ta cho đi mà không mong cầu nhận lại
Không có lớn lao và hùng vĩ
Chỉ bình dị mà đời thường
Khi chị sợ em lạnh mỗi lúc ra đường
Choàng chiếc khăn ấm mỗi lần đều như thế
Khi vợ giật mình thảng thốt tuổi trung niên
Chồng bật đèn chuốt từng sợi tóc sâu đến sáng.
Ngày bố đi làm về vất vả
Mẹ quyệt ngón tay trên trán lau những giọt mồ hôi
Vị mặn.
***
Tình yêu từ lịch đại
Tôi dắt con về chùa Dâu phủ Thuận Thành
Xem ngôi chùa đầu tiên dân ta thờ Tứ Pháp
Thần mây, mưa, sấm, chớp
Cho mùa màng bội thu
Những tỳ kheo hành hương theo đường biển
Mang tri thức về tâm từ
Ngự tại Luy Lâu
Tôi dắt con lên vùng núi cao
Kính lạy Mẫu Thượng Ngàn
Rồi xuống từng bến nước
Kính lạy các Mẫu Thoải
Thắp nén nhang giữa trời
Kính lạy Mẫu Thượng Thiên
Đưa con về quê mình Thường Tín
Ra ngoài bãi Tự Nhiên
Nghe câu chuyện Tiên Dung dạy dân làm kinh tế
Rồi đi thăm Thiên Y A Na
Bà đã chăm tận 38 người con gái
Dạy dân cày cấy, kéo sợi, dệt vải.
Đưa con đến tận chân núi Sam cầu ứng
Thắp hương bà chúa Xứ.
Trên đất nước này.
Mỗi hình tượng một mẫu
Đều có một câu chuyện
Về một người phụ nữ
Đã vì nhân dân sinh ra mà sống
Vì nhân dân mà hy sinh thân mình.
Đó là tình yêu của người mẹ tâm từ
Suốt chiều dài đất nước.
***
Tình yêu thời đồng đại
Một người Châu Phi đau, cả thế giới thấy đau
Một người còn cùng khổ, cả loài người thấy khổ
Một dân tộc hùng cường, mọi người mừng chúc tụng
Hít chung bầu không khí
Nên chia sẻ nỗi đau.
***
Tôi nhìn bông mai trắng
“Từ” trong trái tim này.
(2022)